
Η περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια (peripheral arterial disease; PAD) ορίζεται ως η ελάττωση ή η παύση της αιμάτωσης του αρτηριακού δικτύου που τροφοδοτεί τα άκρα λόγω μείωσης του εύρους (στένωσης) ή απόφραξης του αυλού των αγγείων, με συνέπεια την διαταραχή της ανταλλαγής οξυγόνου και άλλων στοιχείων αναγκαίων για την διατήρηση της δομής και ορθής λειτουργίας των ιστών. Αποτελεί μια χρόνια νόσο που οφείλεται κατά κύριο λόγo στην αθηρωμάτωση, με αποτέλεσμα τη διαρκώς επιδεινούμενη λειτουργική ανεπάρκεια του μυϊκού ιστού των άκρων. H νόσος μπορεί να προσβάλει όλα τα αγγεία αλλά παρουσιάζει μεγαλύτερη συχνότητα στα αρτηριακά στελέχη των κάτω άκρων όπου και εκδηλώνεται κλινικά αρχικά με άλγος του πάσχοντος άκρου κατά τη βάδιση (διαλείπουσα χωλότητα) και σταδιακά εξελίσσεται σε βαριά διαλείπουσα χωλότητα καταλήγοντας σε κρίσιμη ισχαιμία (Critical Limb Ischemia, CLI) του άκρου (άλγος αναπαύσεως ή/και γάγγραινα). Η φυσική εξέλιξη της νόσου, είναι η σταδιακή επιδείνωση της κλινικής εικόνας σε ένα ποσοστό περίπου 30%, φτάνοντας κατά ένα ποσοστό που κυμαίνεται από 5-20% στην κρίσιμη ισχαιμία και κατ’ επέκταση στη μη βιωσιμότητα του επαπειλούμενου άκρου και τον ακρωτηριασμό αυτού, σε ένα ποσοστό 1-5%, στη 5-ετία. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 20 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη πάσχουν από περιφερική αρτηριοπαθεια των κάτω άκρων, ενώ η ετήσια επίπτωση έχει υπολογιστεί περί το 2.5% σε ανθρώπους ηλικίας 40-59 ετών και περίπου 20% σε άτομα άνω των 70 ετών. Περίπου 50% των ασθενών με περιφερική αγγειοπάθεια των κάτω άκρων πάσχουν από στεφανιαία νόσο ή/και αθηρωσκλήρυνση των τραχηλικών/εγκεφαλικών αγγείων, γεγονός που συνηγορεί υπέρ της άποψης ότι οι συγκεκριμένοι ασθενείς πρέπει ν’ αντιμετωπίζονται ολιστικά, ως παναγγειοπαθείς, δεδομένου ότι η περιφερική αρτηριοπάθεια παρουσιάζει τους ίδιους παράγοντες κινδύνου με την στεφανιαία νόσο.
Η διαγνωστική προσπέλαση στηρίζεται αρχικά στην ενδελεχή λήψη ιστορικού και στην ολοκληρωμένη φυσική εξέταση με ιδιαίτερη έμφαση στα κλινικά σημεία που αφορούν στο αγγειακό σύστημα. Τα διαγνωστικά μέσα περιλαμβάνουν την ανάδειξη της διαλείπουσας χωλότητας με ελεγχόμενη άσκηση επί τάπητος, την μέτρηση του σφύρο-βραχιόνιου δείκτη (Ankle-Brachial Index, ABI) με τη χρήση Doppler και τα σύγχρονα απεικονιστικά μέσα όπως το έγχρωμο Doppler υπερηχογράφημα και την αγγειογραφία με τη χρήση μαγνητικού (MRA) και αξονικού (CTA) τομογράφου, καθώς και την μοναδική επεμβατική μέθοδο την ψηφιακή αφαιρετική αγγειογραφία ( Digital Subtraction Angiography, DSA) που θεωρείται το gold standard της διάγνωσης. Η αντιμετώπιση της περιφερικής αρτηριοπάθειας των κάτω άκρων περιλαμβάνει τις χειρουργικές (περιφερικό bypass) και τις μη χειρουργικές διαδερμικές ενδαγγειακές μεθόδους (αγγειοπλαστική).